…interpretacja z zewnątrz

Psyche jest bohaterką mitologiczną, dziewczyną ze skrzydłami motyla, która ze wzajemnością pokochała boga miłości – Erosa. W kulturze na stałe zapisana jest jako symbol miłości czystej i duchowej (amor sacer), w przeciwieństwie do cielesnej i zmysłowej miłości jej ukochanego (amor vulgaris). Tak też jest interpretowana i prezentowana w dziełach sztuki i literatury na przestrzeni wieków: „Amor i Psyche” Canovy, „Zaślubiny Psyche z Amorem” Giulio Romano, w poezji polskiej Józefa Czechowicza, Konstantego Marii Górskiego czy Kazimierza Przerwy-Tetmajera.Swoistą perspektywę tego tematu stworzył Jerzy Żuławski w dramacie „Eros i Psyche” [ https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/zulawski-eros-i-psyche/], wykorzystaną na przykład przez Ludomira Różeckiego w operze „Eros i Psyche”. Cały czas mówimy jednak o dwojgu ukochanych,choć Amor-Eros i Psyche występują jako jedność w polaryzacji dwóch bytów, dwóch różnych energii wypełniających wszechświat.
Rzeźba „Psyche” staje się odpowiedzią na pytanie o istnienie niezależnej Psyche, bez jej członu dopełniającego – Erosa. To opowieść o kobiecie wyrwanej z kanonicznych przedstawień. Psyche to życie, oddech, wiew. Psyche to dusza i duch, odnoszące się do niematerialnej istoty człowieka, substancji ożywionej, istoty niematerialnej, ale rozumnej, wywodzącej się ze stanu wewnętrznego, cząstki tajemniczej i niezbadanej. Psyche to początek. Paradoksalnie to nie on – bóg jest duszą. Ale ona – dusza – ma swoje ciało. Dotychczas miękkie, poddane, nagie. Teraz „Psyche” przestaje być ciałem i wchodzi w głąb tego, czego nie tworzy erotyzm kobiecej formy studiowanej przez Erosa. „Psyche” jest zarysem, otwartą strukturą wypełnioną świadomym, skończonym „ja”. Wypełnioną przez święte pochodzenie człowieka, zachęcanego, by uwolnił się od ziemskich ograniczeń i znalazł w sobie istniejące pod maską iluzji, własne wewnętrzne niebo, takie samo, jakie święte jest niebo samo w sobie. „Psyche” jest czysta, delikatna, ale też silna i świadoma, niezależna od cielesności tej widzianej, zmysłowej, somatycznej. „Psyche” staje się formą dla czegoś, co nie zostało wypowiedziane, szkicem wewnętrznego „ciała”, zespolonym z pierwotnym Boskim Światłem. Jeśli zamkniemy jej oczy – cała opowieść o twórczej sile, będącej oddechem i początkiem- zdarzy się w środku.

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top